Blog

Çemenin Tarihi

Çemen, Eski Mısır’da yaklasık M.Ö. 2000 yıllarında tarıma alınmıştır. Eski Yunanlı bilginfilozoflardan Theophrastos (M.Ö. 372-287) ve Dioskurides (M.Ö. I. Yüzyıl) tarafından çemen için inek boynuzu (Buceras) ve keçi boynuzu (Aegoceras) isimleri kullanılmıştır. Romalılar devrinde Plinius (M.S. 23-79) ve Columella (M.S. I. y.y.) da eski yunancadan gelme Buceras ve Aegoceras adlarını kullandıkları gibi, “Yunan kuru otu” (foenum graecum), hatta “slicia” veya “siliqua” diye de adlandırmışlardır. Çemen, Mısır’ın en eski kültür bitkisi olduğu gibi, Hint uygarlığı döneminde de tarımının yapıldığı ve adının Sanskritçe’de bulunduğu da tespit edilmiştir.

Çemen Bitkisinin Genel Özellikleri

Çemen Fabales takımının, Fabaceae (Baklagiller) familyasının, Trigonella cinsinde yer almaktadır. Halk arasında” buy otu” olarak bilinen bu bitki dünyada geniş yayılma alanına sahiptir. 

Trigonella cinsi çoğunlukla Akdeniz çevresinde yayılış gösteren 50 kadar tür içermektedir ve bu türlerden de 45’i Türkiye’ de doğal olarak yetiştirilmektedir. Türkiye’de bunlardan Trigonella foenumgraecum L. türünün kültürü yapılmaktadır.

Çemen tohumu, Trigonella foenum graecum L. (Leguminosae) türünün olgun tohumudur. Dış görünüş olarak 3-5 mm uzunlukta olup, sert köşeli, üzeri ince pürtüklü, esmer kırmızı veya sarımsı esmer renklidir. Ayrıca kokusuz ve hoş olmayan lezzetlidir. Tohumların öğütülmüş hali kuvvetli ve özel bir kokuya sahiptir. Tohumun kendine özgü kokusu, 3-Hydroxy-4,5-Dimethyl-2(5H)-Furanon bileşiminden kaynaklanmaktadır

Yetiştiriciliği

Çemen bitkisinin, dünyada Hindistan, Fas, Mısır, Cezayir, Türkiye, İtalya, İspanya, Fransa ve Yunanistan gibi ülkelerde tarımı yapılmakla beraber, ülkemizde ise Konya, Kayseri, Çankırı, Ankara, Gaziantep, Kahramanmaraş, Afyon, Şanlıurfa ve Hatay gibi illerde yetiştiriciliği yapılmaktadır. Çemen bitkisi, kurağa ve yüksek sıcaklığa dayanıklı bir bitkidir. Ayrıca ılıman iklimlerde iyi gelişir ve kışlık olarak ekilebilmektedir. Ülkemizde sıcak bölgelerde, erken ilkbaharda veya kışlık olarak, soğuk bölgelerde ise yazlık olarak ekimi yapılmaktadır.